De bovendelen van de goudplevier zijn goudgeel gespikkeld. Zijn roep en gezang zijn een hoog gefluit en zijn tijdens de baltsvlucht niet uit de lucht.Als rond mei nog bij ons aanwezig zijn, kunnen we hun bruiloftskleed bewonderen, een zwarte kinstreek, keel en borst en flank afgezoomd met een witte boord en daarboven de goudgele gespikkelde kruin, nek en rug. Tijdens de winter zijn ze veel minder mooi. Heel zelden broedt een paartje in ons land.
Het bokje (19 cm) is kleiner dan de watersnip en heeft de eigenschap zeer laat op te vliegen als het verstoord wordt. Het bokje komt in veel kleiner aantal voor dan de watersnip.
Kieviten kunnen we alle dagen zien vliegen of op weiden en bermen zien foerageren. Hun vlucht is zeer typisch. Door de zeer brede en afgeronde vleugels lijkt hun vleugelslag op een bewegende vod, een uniek verschijnsel.De kievit munt uit als een echte luchtacrobaat. We kunnen zijn capaciteiten het best bewonderen tijdens de broedtijd. Hoog in de lucht klinkt zijn gejubel en n een onvoorstelbare wentellende vlucht suist hij naar zijn gezellin op de grond.De kievit is een sieraad voor onze gecultiveerde streek waar hij enkel en alleen op weidse akkers en weiden zijn biotoop vindt. De vogel met de lange kuif en het grote donkere oog is schijnbaar een slechte vlieger, maar hij weet zich op een fractie van een seconde over een vleugel te werpen zodat hij makkelijk aan een duikende roofvogel kan ontsnappen.De naam kievit is een onomatopee of klanknabootsing van zijn roep. Als weerprofeet kent hij zijn gelijke niet. Sommigen beweren dat hij het koudefront volgt. Hij kan ons ook helpen bij de weersvoorspelling daar hij kan aanvoelen dat een zeer koud front in aantocht is.
Het waterhoentje heeft een duidelijke schuitvorm, vliegt watertrappend op en zwemt onder water. Het kan flink lopen, vliegen en klimmen ! Het is zeer verstandig en weet van alle omstandigheden handig gebruik te maken om te overleven. Als mindere vlieger verplaatst het zicht enkel ’s nachts om niet door roofvogels geslagen te worden.De jongen van het voorgaande nest helpen de kuikentjes van het volgende nest voedsel zoeken want moeder zit misschien al op een derde nest te broeden. Waterhoentjes vallen aan heel wat predatoren ten prooi en enkel de grote vruchtbaarheid helpt de soort in stand te houden
In Nederland en België zijn houtsnippen het gehele jaar aan te treffen. De broedvogels worden in de winter aangevuld met heel wat soortgenoten die uit Noordoost-Europa komen. In Zuid-Europa zijn ze alleen 's winters, terwijl ze in Noordoost-Europa alleen in het broedseizoen voorkomen. De vogels mogen in België enkel in Wallonië bejaagd worden, in Vlaanderen zijn ze in principe beschermd.
Bij onraad houdt de watersnip zich roerloos stil om op tijd met een zeersnelle sprong en een zigzaggende vlucht op hoogt te komen. Ondertussen hoort men zijn raspende roep ‘retsj’ die zeer kenmerkend is voor de soort. Een bokje en poelsnip doen dit niet.De bruine vogel (26 cm) met bleke isabelkleurige overlangse strepen op de kop, hals en zwarte rug, maken dat de vogel zich goed kan camoufleren. Ze broeden in ons land en trekken weg als de winter nadert: de trek begint al in september. Tijdens guur winterweer zien we de nakomers in stromende slootjes naar het laatste voedsel zoeken.
De toppereend is groter dan de kuifeend. De eend draagt meestal een duidelijke witte ring rond de snavelbasis. De vogels broeden in het verre en hoge Noorden tot aan de poolcirkel. Bij ons zijn het dus wintergasten die vooral aan de riviermondingen en op grote binnenlandse waters gaan foerageren.
Het woord rietgans past niet bij deze vogel want ze heeft niet veel gemeen met een rietgans. Ze heeft een lichtgrijze bovenzijde met een veel donkerder hals. Haar vleeskleurige snavel is met veel zwart gemengd. De poten zijn ook roze of vleeskleurig. Haar roep is zeer muzikaal en kort. Ze komen zeer vlug naar de winterkwartieren als ze daar voldoende rust kunnen vinden.
De kolgans is duidelijk kleinen dat de rietgans. Ze broedt niet in onze streken maar vertoeft hier wel als wintergast.Behalve bij jonge vogels zijn de donkere of zwarte strepen op de buik een duidelijk kenmerk.De kolgans is een luidruchtige vogel en de heldere, bijna lachende roep is niet van de lucht als ze hoog overvliegen. Op de grond tateren ze bestendig tegen elkaar. De kolgans ontleent haar naam aan het kenmerk bij uitstek: de witte ring aan de snavelbasis die op een kol gelijkt. Jonge vogels hebben deze kol nog niet.
De snavel is zwart, gemengd met oranjegeel. Ze broedt niet in de Lage landen bij de zee en is dus een wintergast dien in niet zo’n grote getale onze streken bezoekt.
De zomertaling is iets groter dan de wintertaling. Tussen half en einde augustus vertrekken de zomertalingen uit onze streken want het zijn echte zomergasten die slechts naar hier komen om te broeden.De zomertaling heeft het algemeen uitzicht van een grondeleend met een grijze kleur. Van dichtbij is de woerd zeer fijn getekend en valt ogenblikkelijk de witte wenkbrauwstreep op die zeer rudimentair ook bij het eendje te zien is. Afhangende schouderdekveren sieren de woerd.Als ze rond 20 maart terug ui hun winterkwartier komen, kunnen we de woerden achter een eend zien jagen, terwijl ze hun ratelende roep laten horen.
Het is de kleinste eendensoort in Europa en tijdens de wintertijd kan je ze met geen enkele andere eend verwarren.Buiten het eclipskleed draagt het woerdje een roestbruine kop met een brede groene oogstreep tot in de nek en afgelijnd met een onregelmatige witte rand. Ze vliegen zeer snel, springen ook zeer vlug en de vlucht is uitermate behendig.Het eendje is een weinig opvallend grijs vogeltje.
De pijlstaart is de enige grondeleend met een duidelijke puntige staart die als een pijl of spies hoog in de vlucht ogenblikkelijk opvalt. Bij de woerd is die veel langer dan bij de eend. Ze heeft een slanke hals en is de slankste grondeleend. ze vallen beide niet zo op door de kleur want die is min of meer grijsgespikkeld. De woerd is zeer fijn getekend en heeft afhangende schouderdekveren. de scheiding tussen het chocoladebruin van kop en nek tegenover de witte keel, hals en borst zijn zeer fijn afgetekend. De vlucht is zeer snel en meestal zeer hoog. De vogel is schuw en springt onmiddellijk.De pijlstaart is een zee verspreide vogel in het noordelijk halfrond en in sommige streken een algemene broedvogel. Hij grondelt gewoonlijk in ondiep water.
De tafeleend is een planteneter die echter ook mosselen opduikt, vooral eende- en driehoeksmossels.De woerd heeft een roodbruine kop en een grijs lichaam. De donkere snavel met het leigrijze zadel is typerend. De eend is donker maar heeft een bleke oogstreep en is daardoor van de andere duikeendvrouwtjes vlot te onderscheiden. Tafeleenden worden meer en meer op stadsvijvers opgemerkt. Daar zien we ze dan ook brood opslobberen.
Vooral de woerd heeft een duidelijke afhangende kuif. Bij een eend is die kuif eerder rudimentair. De woerd is witzwart getekend waarbij de flanken in de zon wit opflakkeren. De eend is een donkere vogel. Het is een van de kleinste duikeenden.
De eend lijkt van kleur op de eend van de blokeend maar de enorme spatelvormige snavel springt in het oog. Bij de eend is hij bruin maar bij de woerd glanzend zwart.Slobeenden zijn lichter gebouwd dan de blokeend en de scherpere vleugels lijken iets meer naar achteren te zijn gebouwd. Ze vliegen handiger, hun wendingen en hun invallen op het water zijn sneller. Op het water is de bont gekleurde woerd van zeer ver te zien en lijkt hij op een bergeend. De slobeend zoekt meestal ondiep water op zoals ondergelopen weiden waar ze allerlei plantjes en waterdiertjes al slobberend opneemt.
Waarschijnlijk staat ze in de evolutie het dichts bij de blokeend. Vooral de kleur en het gekwaak van de eend gelijken erg op die van de wilde eend. Wel zijn krakeenden slanker van bouw en iets minder zwaar. De snavel is veel fijner. Het algemeen uitzicht is dat van een donkergrijze vogel maar van dichtbij getekend met gelige en donkergrijze golflijntjes. Een zeer belangrijk onderscheid is de korte witte spiegel die bij springende eenden onmiddellijk opvalt. Bij overvliegende eenden zien we die witte spiegel niet zo duidelijk omdat de onderkant van de vleugel zeer bleek is. De vogel vliegt sneller dan de blokeend en ook met een snellere vleugelslag.De woerd laat een grommend geluid maar ook soms fluittonen horen en het gekwaak van de eend begint met een duidelijke luidere eerste “kwak”.Ze houden van zoet water en als echte grondelaars zijn ze wegens hun kleinere en zachtere snavel aangewezen op zachter voedsel dat zowel van plantaardige als van dierlijke oorsprong kan zijn.
De meerkoet heeft meer water nodig dan het waterhoentje omdat hij volledig het silhouet van een duikeend bezit en er ook naar leeft. Al duikend zoekt hij meestal zijn voedsel. Hij verblijft dus liever op open water zolang er voldoende voedsel te vinden is. Uit noodzaak gaat hij soms aan land foerageren. De rallidae hebben geen zwemvliezen maar de meerkoet heeft een ander hulpmiddel nl. gelobde tenen. Hierdoor kan het zeer goed en tamelijk diep duiken.Het is een leizwarte vogel, zijn kop en zijn hals zijn iets donkerder en hij heeft een grote witte bles die hoger dan het oog loopt. De meerkoet is een algemene broedvogel met hetzelfde foerageergedrag als de waterhoen. De kuikentjes hebben een roestrode, bijna naakte kop, terwijl die van de waterhoen volledig zwart zijn. De meerkoet broedt toe een stuk in augustus. Tijdens de winter zijn ze ook slachtoffer van de koude. De meerkoet verdraagt geen andere broedvogels in zijn nabijheid.
De woerd is een bont eendje waarbij vooral de kastanjebruine kop met de gele p goud gelijkende kruinstreep van ver opvalt. De eend is effen bruin geschelpt.De snavel is betrekkelijk klein en doet vooral dienst als een pincet; daardoor grondelen ze bijna nooit. Het zijn echte plukkers en grazers. Ze lopen veel aan land en vooral op weiden aan de oevers van grote en kleine wateren. Ze vliegen en foerageren in betrekkelijk grote groepen.Als wildbraad is het de lekkerste eend.
De Canadese gans is een nieuwkomer. De naam laat het al vermoeden, ze is afkomstig uit Noord-Amerika. De bruine tint overheerst behalve in het aangezicht, op de kruin en op de hals. Deze zijn duidelijk zwart. Hun roep is een luid getrompet. Ze hebben zich over heel Europa verspreid en broeden in België en Nederland.
De grauwe gans herkennen we aan de driehoekige oranje snavel, het plat hoofd en de blauwgrijze vleugelboeg. Van zodra ze haar roep laat horen, is geen ervaring meer mogelijk. Het is de grootste van de bruine ganzen, die allemaal min of meer bruine veren met een witte ondertoon hebben.De grauwe gans is de enige soort die in West-Europa broedt. Oorspronkelijke leefde ze hier en ze was stamvader en –moeder van alle Europese tamme ganzenrassen. Dankzij haar snavel heeft die gans een zeer breed voedselpatroon. Daarom werd ze ook onbewust gedomesticeerd. De roep is die van de boerengans van het lichte type.Ze worden zo talrijk dat ze enorme schade kunnen aanrichten !
De vedertooi
Uiterlijke kenmerken
Biotoop
Biotoop
KENMERKEN
De patrijs is een klein gedrongen vogel met een verenkleed waarin grijs en bruin overheersen. Het "gezicht" is oranjebruin, hals en borst zijn grijs, rug en vleugels zijn bruin en de staart is roestbruin. Op de borst zit een hoefijzervormige bruine vlek, die bij het haantje over het algemeen duidelijker is, maar die toch geen betrouwbaar geslachtskenmerk vormt. Aan de hand van de vleugel dekveren kan een duidelijk onderscheid gemaakt worden: bij de hen vertonen die dwarse strepen, bij de haan zijn ze afwezig. In het jeugdkleed van de jongen overheerst de kleur bruin. Anders dan de volwassen dieren hebben jongen ook geen grijze maar gele poten, geen afgeronde maar spitse buitenste slagpennen en een donkere snavel. Haan en hen zijn allebei gemiddeld 30 cm lang. De haan is gemiddeld iets lichter dan de hen: 360 tegenover 375 gram. Het gewicht verandert met de tijd van het jaar.